Cửa ngăn nước dâng sản phẩm chống ngập được áp dụng rộng rãi nhất

Nguyên nhân tình trạng Ngập mưa nặng nề trong HCM

Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị lớn nhất và là trọng điểm kinh tế của cả nước với sự đóng góp 20% vào GDP nhà nước và 30% vào tổng giá trị xuất khẩu. mặc dầu có vai trò quan trọng chiến lược trong nền kinh tế quốc gia, tuy nhiên lại nằm trên một nền đất thấp và hay bị ngập vì mưa lớn, nước lũ thượng nguồn hay triều cường. Theo trung tâm chống ngập của thành phố, 60% diện tích toàn thành phố có cao độ thấp hơn 2 m so với trước những năm 90, thành Hồ Chí Minh đã có dấu hiệu bị lún do đô thị hóa. Hơn nữa, tốc độ lún gần 15 mm/năm, hiện tại tại rất nhiều điểm trong thành phố sẽ có nguy cơ ngập ngày một nặng nề hơn. Cả thành phố hiện tại có tất cả 322 xã phường đã ghi nhận bị ngập lụt thường xuyên. trong tương lai, sự cố Ngập lụt của thành phố có thể còn nghiêm trọng hơn khi hệ quả của biến đổi khí hậu gây ảnh hưởng vào miền đất này. Một báo cáo khác của những nhà chuyên gia khí tượng trên thế giới (Dasgupta et al 2009) đã xếp TP HCM vào danh sách 25 thành phố có nguy cơ bị ảnh hưởng trực tiếp từ biến đổi khí hậu.

Nguyên do gây ngập lụt, thủy triều ngập ngày càng cao một phần là do biến đổi khí hậu, và nền đất toàn thành phố lún bình quân theo năm, và đô thị hóa chiếm kênh rạch làm mất các dòng chảy…

Thành phố Hồ Chí Minh đã khai triển nhiều kế hoạch thoát nước với tổng trị giá hơn 1 tỷ USD từ nguồn vốn ODA, chưa nói đến đại kế hoạch trị giá 12 ngàn tỷ đồng do bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn làm chủ đầu tư.

Nhưng căn nguyên chính quan trọng nhất là lỗi chủ quan trong việc lập phương án, với trình độ chưa đủ tầm hoặc chỉ chạy theo khai thác nguồn vốn…

Hệ lụy là đã đầu tư hàng nghìn tỷ đồng cho các phương án chống ngập ở Tp.HCM tuy nhiên xem ra không hiệu quả.

Những chuyên gia chống ngập úng thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian vừa qua đã tìm kiếm những biện pháp muộn màng, chắp vá, thiếu gắn kết đồng bộ giữa các dự án quy hoạch lại với nhau.

Trình độ, nhận thức, tầm nhìn dài hạn trong quy hoạch và xây dựng vẫn không đủ đáp ứng nhu cầu thực tế đã dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường do ngập trên địa bàn thành phố ngày một nghiêm trọng hơn.

Nhiều công trình cống thoát nước mưa, chống nước ngập dọc theo đường thành phố vừa xây dựng đã biến thành bể chứa nước với mực nước dâng cao nhất là 60cm, khả năng thoát nước khi trời mưa to rất kém hiệu quả.

Nhiều hệ thống cống có diện tích chưa đủ hợp để đáp ứng khả năng thoát nước, gây ra ngập lụt bởi những trận mưa lớn và rút chậm trong thời gian dài.

Hệ thống ngăn chặn triều cường để thoát nước mưa xuống kênh rạch vẫn còn yếu kém. 

Cộng với việc gia tăng diện tích bề mặt bị bê-tông hóa chẳng những khiến gia tăng lượng nước mưa chảy trên trên mặt đất vì không thể ngấm xuống lòng đất, làm giảm lượng nước ngầm và gây lún cho thành phố, mà còn tạo ra hiệu ứng đảo nhiệt. Số liệu tại trạm Tân Sơn Hòa cho thấy nhiệt độ bề mặt tại TP HCM tăng bình quân hằng năm 0,18 độ C. Vẫn nghiên cứu của các nhà nghiên cứu đó (2008) cho thấy sau 17 năm, nhiệt độ bề mặt tối đa ghi nhận được tại thành phố tăng thêm khoảng 10 độ C (từ 39,8 độ C năm 1989 lên 49,4 độ C năm 2006). Sự biến đổi về nhiệt độ bề mặt, và do đó nhiệt độ không khí cũng tăng theo, đã đẩy mạnh quá trình bốc hơi của nước làm gia tăng cả về số lượng và quy mô những đợt mưa nhiệt đới ở khu vực. Số liệu thống kê lượng mưa từ năm 1988 tới năm 2007 tại trạm Tân Sơn Hòa cho thấy một quá trình gia tăng liên tục số lượng những đợt mưa cực lớn.

Bất chấp rất nhiều các cố gắng quốc tế và trong nước nhằm giải quyết vấn đề Ngập úng, hiện tại vẫn chưa có một nghiên cứu hoàn chỉnh nào để giải thích chi tiết đầy đủ nguyên nhân của tình trạng trên. Các nhà nghiên cứu quốc gia thường có khuynh hướng quan tâm đơn thuần đến rủi ro biến đổi khí hậu của thành phố, trong khi những đồng nghiệp địa phương thường quá chú ý đến vai trò của hệ thống sông ngòi và triều cường mà không nhớ đến mối quan hệ giữa đô thị hóa và khả năng thoát nước của thành phố. Ví Dụ là sự phát triển mạnh mẽ về phía Nam thành phố trên nền đất yếu và thấp hay sự phát triển hai bên bờ sông Sài Gòn về phía thượng lưu đã làm cho hàng ngàn diện tích chứa nước bị biến mất. giải pháp mà các cấp chính quyền đưa ra vẫn chỉ là xây dựng nâng cấp hệ thống đê bao và cống ngăn triều cường – những giải pháp vô cùng tốn kém nhưng lại không giúp giải quyết bản chất vấn đề. 

Dự án nghìn tỉ của tp. HCM

Một số biện pháp chống ngập 

Đã có rất nhiều biện pháp khác được đưa ra để chống ngập cho TPHCM, đặc biệt là các giải pháp mang tính dự án hệ thống như tiếp tục nâng cấp xây dựng đê bao chắc chắn, xây cống chống triều cường… Nhưng, trong môi trường nguồn lực tài chính còn khiêm phí như bây giờ thì các phương pháp này sẽ rất khó có thể triển khai toàn diện và kịp thời. 

Nhưng từ những nguyên nhân gây ngập như đã kể ở trên, thì giải pháp khơi thông những hệ thống thoát nước thiên nhiên và đầu tư nâng cấp hệ thống thoát nước, cần phải được thực hiện. Dĩ nhiên, khi chưa có đủ nguồn lực để thực hiện các kế hoạch đê bao kiên cố thì cần nghĩ tới giải pháp đê bao có quy mô nhỏ, đê. Và việc trang bị cho mình một số giải pháp chống ngập riêng của mỗi người dân là rất cần thiết.